Inhoud

• Wat doet donepezil en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik donepezil gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

donepezil

Donepezil versterkt de werking van acetylcholine. Acetylcholine is een stofje in uw lichaam dat signalen doorgeeft van uw zenuwen naar uw spieren.

Soms wordt het voorgeschreven bij dementie. Door gebruik van donepezil verergert de ziekte mogelijk iets minder snel. Het heeft ook niet bij iedereen effect.

Wat doet donepezil en waarbij gebruik ik het?

Dementie

Bij dementie gaan de hersenen geleidelijk achteruit. Hierdoor ontstaan problemen met het geheugen, begrijpen, praten, herkennen en de dagelijkse handelingen uitvoeren.

Verschijnselen
Dementie is een sluipend proces van geleidelijke, onherstelbare achteruitgang van de hersenen. Hierdoor gaat onder andere het geheugen achteruit. Dit gaat verder dan gewone vergeetachtigheid. U verliest het vermogen om nieuwe dingen te leren, en wat u ooit geleerd heeft verdwijnt geleidelijk.

U heeft moeite om de tijd bij te houden: u onthoudt niet hoe laat het is of welke dag het is. U herkent mensen, plaatsen en voorwerpen niet meer, u bent voortdurend spullen kwijt of stelt steeds dezelfde vragen.  U kunt moeilijker praten en uw sociale contacten onderhouden. Op den duur zijn taken zoals eten koken of uzelf verzorgen te moeilijk. Ook uw karakter kan veranderen. Uiteindelijk kan iemand met dementie sociaal niet meer functioneren.

Oorzaak
Er zijn verschillende vormen van dementie. De bekendste is de ziekte van Alzheimer. De oorzaak hiervan is nog onbekend. Wel is bekend dat eiwitstapelingen in de aangedane hersencellen van deze patiënten zijn te zien en dat gedeelten van de hersenen verschrompelen.

U heeft meer kans op dementie, naarmate u ouder wordt of als in uw naaste familie al op jonge leeftijd de ziekte van Alzheimer voorkomt.

Men vermoedt dat bij dementie de hersenen minder gevoelig worden voor de boodschapperstof acetylcholine.

Werking en effect
Donepezil remt in de hersenen de afbraak van de boodschapperstof acetylcholine. Hierdoor werkt acetylcholine sterker en kunnen de hersenzenuwen mogelijk weer beter functioneren.  

Genezen van dementie is echter niet mogelijk. Hooguit kan bij lichte of matige vormen van dementie de voortgang van de ziekte iets worden afgeremd.

Het werkt maar bij 1 op de 6 tot 10 patiënten.

Als u na 3 maanden de indruk heeft dat de ziekteverschijnselen nog altijd even snel achteruitgaan, kunt u beter stoppen met dit medicijn.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten zoals misselijkheid en diarree. Zelden buikpijn of braken.

  Heeft u hier veel last van? Raadpleeg dan uw arts.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Gewichtsverlies en een verminderde eetlust, vooral in het begin van de behandeling

  Uw arts zal de dosering geleidelijk opbouwen zodat u minder kans op deze bijwerking heeft. Neem contact op met uw arts als u te veel gewicht verliest.

• Duizeligheid en meer kans op flauwvallen

  Merkt u dat u duizelig bent? U kunt dan het beste even blijven zitten of liggen tot het is weggetrokken.

• Psychische klachten, zoals depressiviteit, opgewonden gevoel, prikkelbaarheid en hallucinaties

  Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

• Slapeloosheid, vermoeidheid, abnormale dromen of nachtmerries.

  Raadpleeg uw arts als u hier veel last van heeft

• Spierkrampen, pijn

  Meestal is dit onschuldig, maar in zeer zeldzame gevallen kan dit medicijn de spieren aantasten, waardoor ook een nieraandoening kan ontstaan. Neem bij onverklaarbare spierpijn contact op met uw arts.

• Moeite de plas op te houden (urine-incontinentie)

  Raadpleeg dan uw arts.

• Huiduitslag en jeuk

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Aanval van epilepsie (stuipen)

  Waarschuw dan uw arts.

• Maagdarmzweer of maagdarmbloeding

  Raadpleeg uw arts bij een zeurende pijn in de bovenbuik of bij een zwarte teerachtige ontlasting.

• Als u astma of COPD (chronische bronchitis of longemfyseem) heeft, kunt u meer last van benauwdheid krijgen

  Als u dit merkt, neem dan contact op met uw arts.

• Ongecontroleerde bewegingen van het lichaam of het gezicht

  Neem in dat geval contact op met uw arts.

• Leveraandoeningen

  U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik, een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.

• Hartritmestoornissen, zoals een vertraagde hartslag. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Neem bij deze verschijnselen contact op met uw arts.
  Vooral mensen met de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben hier meer kans op. Gebruik dit medicijn NIET als u deze hartritmestoornis heeft.

• Onverklaarbare koorts, zeer stijve spieren, sufheid, hartkloppingen en ernstig zweten

  Neem bij deze verschijnselen onmiddellijk contact op met uw arts.

• Meer zin hebben in seks

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik donepezil gebruiken met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

• Medicijnen met een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Bij combinatie met donepezil kan een ernstige hartritmestoornis ontstaan. Vooral bij vrouwen of bij mensen die ouder dan 70 jaar zijn of al een hartaandoening hebben. Overleg hierover met uw arts of apotheker. Mogelijk controleert de arts uw hart met een hartfilmpje. Of schrijft hij een ander medicijn voor. U merkt een hartritmestoornis aan plotselinge duizelingen of kortdurend buiten bewustzijn raken. Neem direct contact op met uw arts als u dit merkt.
• Versterking van het effect op de rijvaardigheid bij andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld reactievermogen en coördinatievermogen versterken elkaar. Rijd geen auto als u behalve donepezil een ander medicijn gebruikt dat het reactievermogen beïnvloedt.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Dit komt door bijwerkingen, zoals moeheid, duizelig zijn en spierkrampen.
U mag de eerste paar dagen dat u dit medicijn gebruikt niet autorijden. Rijd ook geen auto als de dosering omhoog gaat. Pas nadat u gedurende een paar dagen dezelfde dosering heeft gebruikt, mag u weer autorijden. Na een paar dagen zijn de meeste mensen voldoende gewend geraakt aan de effecten. U mag dan weer autorijden. Maar doe dat alleen als u geen last meer heeft van de bijwerkingen.

Let op: ook dementie kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.

Voor meer algemene informatie kunt u het thema ‘Medicijnen in het verkeer‘ lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol versterkt de bijwerkingen van dit medicijn. Ook als u hier niets meer van merkt omdat u gewend bent geraakt aan dit medicijn, kunt u door het gebruik van alcohol extra vermoeid, verward of duizelig worden. Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet.

alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Er zijn niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker wat de risico’s van dit medicijn zijn voor zwangere vrouwen en hun kind.

Borstvoeding
Gebruik dit medicijn NIET als u borstvoeding geeft, of stop de borstvoeding. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk is voor de baby. Wilt u borstvoeding geven overleg dan met uw arts.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
De tablet innemen met een half glas water.

Wanneer?
Eén keer per dag innemen voor u gaat slapen. Heeft u last van slapeloosheid of nachtmerries? Dan kunt u dit medicijn ook in de ochtend innemen.

Hoelang?
Na 3 maanden zal uw arts met u bekijken of donepezil voldoende werkzaam is. Als het voldoende werkzaam is, kunt u het langere tijd blijven gebruiken.