Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet eltrombopag en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik eltrombopag gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
eltrombopag
Eltrombopag helpt het lichaam om bloedplaatjes te maken.
Artsen schrijven het voor bij sommige bloedziekten, zoals;
- ernstige bloedarmoede doordat het beenmerg te weinig bloedcellen maakt (aplastische anemie);
- de bloedstollingsziekte ITP;
- te weinig bloedplaatjes (trombocytopenie) bij mensen met de leverziekte chronische hepatitis C.
Wat doet eltrombopag en waarbij gebruik ik het?
Bloedarmoede
Eltrombopag wordt gebruikt bij ernstige aplastische anemie. Bij deze ziekte maakt het beenmerg te weinig witte bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes. Hierdoor ontstaat een vorm van bloedarmoede.
Oorzaak
Hoe aplastische anemie ontstaat, is niet bekend. Waarschijnlijk komt het doordat het afweersysteem de eigen cellen aanvalt, in dit geval de cellen van het beenmerg.
Verschijnselen
Door bloedarmoede bent u moe, kortademig en zwak, en kunt u er bleek uitzien. Verder heeft u meer bloedingen, zoals bloedneuzen of blauwe plekken. Ook heeft u meer kans op een infectie.
Behandeling
Bij lichte tot matige aplastische anemie is meestal geen behandeling nodig. In ernstige gevallen krijgt u bloedtransfusies om de bloedcellen en bloedplaatjes aan te vullen. Ook kan uw arts medicijnen voorschrijven die het beenmerg helpen om meer bloedcellen te maken.
Bloedtransfusies en medicijnen verminderen alleen de klachten. Om beter te worden van deze ziekte heeft u een stamceltherapie nodig. Hierbij krijgt u cellen van een andere persoon. Uit deze cellen kan uw lichaam zelf nieuwe bloedcellen maken.
Artsen schrijven eltrombopag voor wanneer een stamceltherapie niet mogelijk is en wanneer een afweer onderdrukkende behandeling onvoldoende helpt.
Werking en effect
Eltrombopag helpt het lichaam om meer bloedplaatjes te maken. Hierdoor stijgt de hoeveelheid bloedplaatjes in uw bloed en heeft u minder kans op bloedingen. Het aantal bloedplaatjes stijgt binnen 2 weken.
Bloedstollingsziekten
Eltrombopag wordt gebruikt bij de bloedstollingsziekte immuun trombocytopenie (ITP), als andere medicijnen onvoldoende helpen. ITP is een auto-immuunziekte. Dit betekent dat het afweersysteem de eigen cellen aanvalt, in dit geval de bloedplaatjes. Dit maakt de bloedplaatjes kapot die zijn nodig voor de bloedstolling, bijvoorbeeld bij wonden. Door te weinig bloedplaatjes ontstaan er snel bloedingen. Dit herkent u bijvoorbeeld aan kleine puntjes onder de huid (puntbloedingen), sneller blauwe plekken, een bloedneus of bloedend tandvlees.
Werking en effect
Eltrombopag helpt het lichaam om meer bloedplaatjes te maken. Hierdoor stijgt de hoeveelheid bloedplaatjes in uw bloed en heeft u minder kans op bloedingen. Het aantal bloedplaatjes stijgt binnen 2 weken.
Ernstige leverziekte
Eltrombopag wordt gebruikt bij de leverziekte hepatitis C met te weinig bloedplaatjes in het bloed (trombocytopenie).
Hepatitis C is een leverontsteking die wordt veroorzaakt door een infectie met het hepatitis C-virus. Er bestaan verschillende soorten hepatitisvirussen, zoals de type A, B en C. Het gaat hier om virustype C, en de ziekte hepatitis C.
Verschijnselen
Bij de eerste besmetting met het hepatitis C-virus kan zijn dat u geen verschijnselen krijgt. Bij 1 op de 10 mensen ontstaan wel klachten. Bijvoorbeeld geen eetlust hebben, gevoel van ziek zijn, moe zijn, misselijk gevoel en overgeven, buikklachten, koorts en pijn in de gewrichten. Soms wordt de huid na een paar dagen geel (geelzucht). Na een paar weken verdwijnt dat weer. De meeste ziekteverschijnselen zijn binnen enkele weken tot maanden verdwenen.
Sommige mensen hebben in de eerste jaren geen klachten en kunnen ongemerkt andere mensen besmetten. Pas na jaren kunnen zij klachten krijgen als ernstige leverziekte. Deze mensen hebben de langdurige hepatitis C. Dit komt doordat hepatitis C door de jaren heen de lever steeds beschadigt, waardoor er littekens ontstaan. Uiteindelijk raakt de lever onherstelbaar beschadigd (levercirrose). Daarom is het belangrijk om hepatitis C zo snel mogelijk te behandelen.
Veel mensen met hepatitis C hebben door de ziekte zelf een laag aantal bloedplaatjes. Maar dit kan ook komen door sommige medicijnen tegen virus die u gebruikt bij de behandeling van hepatitis C.
Oorzaak
Hepatitis C is een besmettelijke ziekte. U kunt de ziekte krijgen als besmet bloed in uw bloed komt. In zeldzame gevallen kunt u besmet raken door seksueel contact. Vaak is niet bekend of iemand het virus bij zich draagt, omdat ze geen klachten hebben.
Ook kunt u de ziekte krijgen als u zich prikt aan besmette voorwerpen, bij het zetten van tatoeages en piercings, of bij het scheren met een gebruikt mesje, bijvoorbeeld bij de kapper. Zwangere vrouwen die het virus bij zich dragen kunnen hun kind tijdens de bevalling besmetten.
Besmetting voorkomen
Besmetting door hepatitis C is te voorkomen door:
- Geen naalden en scheermesjes van elkaar te gebruiken.
- Geen tatoeages te nemen.
- Geen seksueel contact te hebben waarbij makkelijk wondjes kunnen ontstaan, zoals bij anale seks.
- Medische instrumenten goed te steriliseren.
- Bloed dat wordt gebruikt voor bloedtransfusies goed te controleren.
Voor hepatitis C bestaat geen vaccin.
Behandeling
Bij een langdurige hepatitis C-infectie schrijven artsen meestal medicijnen tegen virus voor, zoals interferon-alfa (interferon). Dit medicijn kan het aantal bloedplaatjes in het bloed verlagen. Hierdoor kunnen patiënten met een laag aantal bloedplaatjes de behandeling met interferon niet veilig doorgebruiken.
Het is dus belangrijk dat u voldoende bloedplaatjes heeft voor u met de behandeling met interferon start en om deze af te kunnen maken. Als het aantal bloedplaatjes voor of tijdens de behandeling met interferon te laag is kan uw arts eltrombopag voorschrijven.
Zodra het aantal bloedplaatjes voldoende is kunt u starten met de behandeling met interferon. U gebruikt eltrombopag tijdens de hele behandeling met interferon in combinatie met andere medicijnen tegen virus, meestal met ribavirine.
Werking en effect
Eltrombopag helpt het lichaam om meer bloedplaatjes te maken. Hierdoor stijgt de hoeveelheid bloedplaatjes in uw bloed. Dit zorgt ervoor dat u de behandeling van hepatitis C met medicijnen tegen virus makkelijker en veiliger kunt afmaken. Het aantal bloedplaatjes stijgt binnen 2 weken.
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.
Eltrombopag wordt bij hepatitis C vaak gecombineerd met medicijnen tegen virus. Kijk voor deze bijwerkingen in het volledige overzicht in de bijsluiter.
De belangrijkste bijwerkingen van eltrombopag staan hieronder:
Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)
Maagdarmklachten, zoals misselijk gevoel en diarree. Zelden overgeven, verlies van eetlust, maagpijn en meer winden laten.
Wordt u misselijk van dit medicijn? Neem dit medicijn dan met wat eten in, dan heeft u hier minder last van.
Meer kans op infecties, zoals verkoudheid en ontsteking van de keel, neus en neusbijholten. Zelden longontsteking, griep, koortslip, loopneus, infectie van de amandelen en zeer zelden huidontsteking. Krijgt u koorts of verschijnselen van een infectie, zoals benauwdheid, kortademigheid en hoesten? Raadpleeg dan altijd meteen uw arts.
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Te weinig witte en rode bloedcellen en bloedplaatjes. Witte bloedcellen beschermen het lichaam tegen ziektes. Door te weinig witte bloedcellen wordt u sneller ziek. U merkt dit aan vaker infecties, zoals verkoudheid, bronchitis, longontsteking, blaasontsteking of huidinfecties. Of aan keelpijn, koorts en blaren in de mond. Krijgt u koorts of verschijnselen van een infectie, zoals benauwdheid, kortademigheid en hoesten? Raadpleeg dan altijd meteen uw arts. Te weinig rode bloedcellen (bloedarmoede) merkt u aan snel moe voelen, een bleek gezicht, moeite met ademen en hartkloppingen. Te weinig bloedplaatjes merkt u aan bloedingen, zoals bloedneuzen, kleine rode vlekjes op de huid, snel blauwe plekken en bloed in uw plas. Waarschuw uw arts als u deze klachten heeft.
Uw arts zal uw bloed regelmatig laten controleren. Soms moet u tijdelijk met de behandeling stoppen tot het aantal bloedcellen weer voldoende is.
Hoofdpijn en migraine
Oogproblemen, zoals droge ogen, oogpijn en wazig zien. Zeer zelden troebele ooglens (staar) en traanogen.
Mondproblemen, zoals droge mond, mondzweren, pijnlijke mond of tand, gevoelige tong, ontstoken of bloedend tandvlees
Tintelend, prikkelend of doof gevoel
Spierpijn en spiertrekkingen. Zeer zelden spierzwakte.
Pijn in de rug, botten of oren
Slaperig gevoel
Flauwvallen
Haarverlies of kale plekken op het hoofd
Leverschade. Uw arts zal uw leverwaarden regelmatig controleren. Krijgt u een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan uw arts.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Hartproblemen, zoals hartinfarct, snelle of onregelmatige hartslag en blauwe verkleuring van de huid door te weinig zuurstof. Een hartinfarct merkt u aan hevig drukkende of snoerende pijn op de borst. Soms straalt de pijn uit naar de linkerarm of naar de kaken. Vaak bent u misselijk, en zweterig en klam. Waarschuw onmiddellijk een arts.
Vorming van bloedklonters in de vaten (trombose). Heeft u last van kortademig zijn, plotselinge pijn op de borst of een pijnlijk en gezwollen been? Waarschuw dan direct uw arts.
Slaap-apneu (ademstops)
Bij slaap-apneu stopt uw ademhaling kort tijdens de slaap. Neem contact op met uw arts als u merkt dat de ademstops tijdens uw slaap erger worden.
Jicht. Een ontsteking in een gewricht, met pijn. Meestal in uw grote teen of voet.
Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan flauwvallen of een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. In zeer zeldzame gevallen ontstaat er een ernstige huidaandoening met blaren op de huid.
Waarschuw in al deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.
Als u overgevoelig bent voor eltrombopag mag u het niet meer gebruiken. Geef dit daarom aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik eltrombopag gebruiken met andere medicijnen?
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.
De belangrijkste wisselwerkingen met dit medicijn zijn de volgende.
De volgende medicijnen zorgen ervoor dat het lichaam minder eltrombopag opneemt. Neem de volgende medicijnen daarom niet tegelijk met eltrombopag. Vraag de apotheek eventueel om een innameschema.
- Maagzuurbinders (antacida). Deze medicijnen zijn meestal zonder recept te krijgen. Voorbeelden van maagzuurbinders zijn algeldraat, calciumcarbonaat, magnesium- en aluminiumzouten. Neem eltrombopag minimaal 2 uur voor of 4 uur na de maagzuurbinder. Mogelijk kunt u tijdelijk stoppen met de maagzuurbinder. Of misschien is een ander medicijn geschikter voor u. Overleg hierover met uw arts.
- Producten die mineralen en vitamines aanvullen. Hierin zitten mineralen zoals calcium, magnesium en zink. Neem eltrombopag minimaal 2 uur voor of 4 uur na deze producten.
- Medicijnen met ijzer, zoals ferrofumaraat, ferrogluconaat, ferrosulfaat of multivitamines met ijzer.
o Gebruikt u medicijn met ijzer MET gereguleerde afgifte (te herkennen aan ‘MGA’ of ‘retard’)? U mag dit niet samen gebruiken. Overleg met uw arts of een medicijn met ijzer ZONDER gereguleerde afgifte voor u mogelijk is.
o Gebruikt u medicijn met ijzer ZONDER gereguleerde afgifte. Neem eltrombopag minimaal 2 uur voor of 4 uur na het medicijn met ijzer. - Sommige medicijnen tegen hiv. Hiv is het virus dat aids veroorzaakt. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
Autorijden?
Ja, dat kan. Dit medicijn heeft geen invloed op hoe goed u kunt autorijden.
Alcohol?
Te veel alcohol is niet goed voor de lever. Drink daarom geen alcohol als u de leverziekte hepatitis C heeft.
Eltrombopag geeft in zeldzame gevallen leverafwijkingen. Drink liever geen alcohol.
Alles eten en drinken?
Gebruik geen melk of andere zuivelproducten tegelijk met dit medicijn. Ze kunnen ervoor zorgen dat het lichaam dit medicijn onvoldoende opneemt.
Advies: gebruik melk of andere zuivelproducten 4 voor of 2 uur na eltrombopag.
Voorbeelden van zuivelproducten en dranken met melk zijn kaas, boter, yoghurt, vla, roomijs, chocolademelk en milkshake. Raadpleeg uw arts of apotheker als u twijfelt of sommige producten geschikt zijn.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het in elk geval aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Zo mogelijk kunt u (tijdelijk) overstappen op een ander medicijn.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk voor de baby is. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt flesvoeding geven.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.
Hoe?
Neem de tablet in met een half glas water. Gebruik hiervoor geen melk of andere zuivelproducten (bijvoorbeeld kaas of yoghurt). Calcium (kalk) in zuivel zorgt er namelijk voor dat dit medicijn minder goed werkt. Zie verder bij “Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?”
Wanneer?
U kunt dit medicijn op elk moment van de dag innemen. Het beste kunt u een vaste tijd kiezen, dan vergeet u het minder snel. Bijvoorbeeld ’s ochtends.
Hoelang?
ITP
Als u de maximale hoeveelheid gebruikt en het aantal bloedplaatjes is na 4 weken nog steeds te laag, dan heeft het geen zin om eltrombopag verder te gebruiken. Overleg met uw arts. Misschien is een ander medicijn geschikter voor u.
Hepatitis C
Als dit medicijn bij u werkt, kunt u het gebruiken zolang u een behandeling krijgt met medicijnen tegen virus.
Gebruikt u de maximale hoeveelheid en is het aantal bloedplaatjes na 2 weken nog steeds te laag? Dan heeft het geen zin om eltrombopag verder te gebruiken. Overleg met uw arts. Misschien is een ander medicijn geschikter voor u.
Bloedarmoede
Als er na 16 weken geen verhoging van het aantal bloedplaatjes is, heeft het geen zin om eltrombopag verder te gebruiken. Overleg met uw arts. Misschien is een ander medicijn geschikter voor u.